علائم برآمدگی دیسک کمر چیست؟ بیرون زدگی دیسک یک اصطلاح پزشکی است که اشاره فتق دیسک کمر دارد، برای آشنایی با این عارضه لازم است که در ابتدا با ساختار دیسک کمر آشنا باشید. دیسک ساختاری است که میان مهره های بدن قرار گرفته است و شبیه به یک بالش یا صفحه نرم برای استخوان […]

علائم برآمدگی دیسک کمر چیست؟

بیرون زدگی دیسک یک اصطلاح پزشکی است که اشاره فتق دیسک کمر دارد، برای آشنایی با این عارضه لازم است که در ابتدا با ساختار دیسک کمر آشنا باشید. دیسک ساختاری است که میان مهره های بدن قرار گرفته است و شبیه به یک بالش یا صفحه نرم برای استخوان ها عمل می کند. بخش خارجی دیسک دارای غضروف فیبری سخت است که از برخورد در سه جهت تشکیل می شود و در بخش میانی، هسته ژلاتینی قرار دارد.

زمانی که فرد به بیرون زدگی دسک دچار می شود، قسمت خارجی دچار فرسایش مس شود و به دلیل این آسیب هسته ژلاتینی از محل اصلی خود خارج می شود. اما علائم بیرون زدگی دیسک چیست و چگونه می توان فهمید که به این آسیب دچار شده ایم؟

در ادامه قصد داریم تا تمامی علائم این عارضه را مورد بررسی قرار دهیم و ببنیم که در صورت ایجاد چگونه می توان برای درمان اقدام کرد. بنابراین اگر احساس می کنید که شما یا یکی از نزدیکانتان به این آسیب دچار شده اید توصیه می کنیم حتما تا انتها این مطلب همراه ما باشید.

بیرون زدگی دیسک چیست؟

بیایید در ابتدا کمی بیشتر با این عارضه و جزئیات مربوط به آن آشنا شویم، در ابتدای مقاله در خصوص ساختار دیسک کمر صحبت کردیم؛ در این میان برآمدگی دیسک کمر زمانی رخ می دهد که دیسک های اسفنجی بین استخوان های ستون فقرات فشرده می شوند و بیرون می آیند.

ستون فقرات تشکیل شده از مهره های به هم پیوسته ای است که است از ساختار کمری محافظت می کنند و این امکان را به کمر می دهند که خم شود و حرکت کند. در میان هر یک از این مهره ها، بافت نرمی قرار داد که به دیسک ستون فقرات شناخته می شود.

همان طور که میدانید این دیسک ها به نوعی ضربه گیر هستند و از آسیب های حیم حرکت جلوگیری می کنند. هر یک از این دیسک ها دارای یک لایه بیرونی سخت و یک ژل در وسط است.

این ژل ها با افزایش سن انعطاف پذیری خود را از دست می دهند و سفت می شوند؛ جدا از این موضوع، مقدار این ژل ها با افزایش سن کمتر می شود و دچار فشردگی میشوند که با بیرون زدگی خود را نشان می دهند که برای درمان باید نزد متخصص ستون فقرات مراجعه نمایید.

زمانی که دیسک برآمده می شود، ممکن است با یک عصب تماس پیدا کند و موجب درد شود. اکثریت دیسک های برآمده، در پایین ستون فقرات ایجاد می شوند، در برخی مواقع لایه بیرونی دیسک شکسته و پاره می شود.

علائم برآمدگی دیسک کمر

هنگامی که یک دیسک در قسمت انتهایی ستون فقرات شما برآمده یا پاره می شود، طبیعی است که در ناحیه کمر یا پا احساس درد کنید. در این زمان سه نشانه اصلی وجود دارد که اگر آن ها را داشته باشید باید به دنبال تشخیص دقیق تر برای بیرون زدگی دیسک باشید. این علائم عبارت است از:

در هنگام نشستن

یکی از کارهایی که فشار زیادی به دیسک های انتهایی ستون فقرات وارد می کند نشستن است. اگر شما فتق دیسک یا دیسک برآمده دارید، احتمالا باید در زمان نشستن دردی غیر طبیعی احساس کنید، زیرا در این حالت دیسک ها برجسته تر می شوند و کمردرد شما تشدید می شود.

انتشار درد به پا (سیاتیک)

دیسک های کمر شما معمولا در قسمت خلفی(پشت) یا جانبی (سمت راست یا چپ) که در مجاورت ریشه‌های عصبی نخاعی شما قرار دارد، فتق یا برآمدگی دیسک کمر دارند.

فتق دیسک می تواند از طریق گزینه های زیر، ریشه های عصبی را تحت تاثیر قرار دهد:

  • فشرده سازی مستقیم: در این حالت هنگام نشست برآمدگی دیست یا محتوای داخلی به بیرون، مستقیما روی ریشه های عصبی نخاع فشار وارد می شود.

  • تحریک شیمیایی: زمانی که طی فتق دیسک مواد تحریک کننده شیمیایی اسیدی از مواد دیسک خارج می شوند، التهاب و تحریکی در اطراف ریشه عصبی رخ می دهد.

در نهایت عملکرد ریشه های عصبی تغییر پیدا می کند و ممکن است شما متوجه درد، حس سوزش، بی حسی، ضعف در قسمت جلو یا پشت ران یا حتی ساق پا بشوید.

در کلینیک خانه درد ما قادر خواهیم با انجام روش های غیر جراحی به از بین بردن این علائم در شما کمک کنیم.

دردی که با انجام فعالیت های خاص تشدید می شود

اگر شما به برآمدگی دیسک کمر دچار باشید، کمردرد یا سیاتیک شما در زمان انجام فعالیت های خاص بدتر می شود؛ به طور مثال:

  • خم شدن به جلو یا پایین آوردن سر

  • بلند کردن یک جسم سنگین

  • هل دادن یا کشیدن یک جسم سنگین

  • سرفه کردن

  • عطسه کردن

دیگر علائم برآمدگی دیسک کمر

اگر بخواهیم در خصوص نشانه های دیگری که مربوط به فتق دیسک می شود صحبت کنیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اگر دیسک بر روی ساختار بافت نرم حساس فشار نیاورد، بیمار با دیسک برآمده ممکن است بدون علامت باشد.

  • از دست دادن حرکت شامل ناتوانی در خم شدن یا صاف ایستادن و تحمل ضعیف برای نشستن.

  • کاهش رفلکس

  • تغییرات حسی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن، یا پاستزی در صورت آسیب دیدن عصب.

  • اگر برآمدگی شدید باشد، ایستادن و راه رفتن ممکن است دشوار باشد. اغلب بیمار با وضعیتی تغییر یافته مراجعه می کند و در یافتن یک موقعیت راحت مشکل دارد.

  • اسپاسم عضلانی و تغییر در وضعیت بدن در پاسخ به آسیب.

  • تغییرات حسی مانند بی حسی، سوزن سوزن شدن، یا پاستزی در صورت آسیب دیدن عصب.

با تمام این موارد در نظر داشته باشید که شما باید تشخیص نهایی را توسط پزشک داشته باشید، بنابراین هرگز در صورت احساس این موارد اقدام به درمان خودسرانه نکنید. بلکه اگر نشانه های بالا را در خود احساس می کنید، در مرحله اول نزد پزشک متخصص مراجعه نمایید و علائم خود را بازگو کنید و در نهایت با انجام آزمایش های مربوط تشخیص دقیق از علت علائم صورت می گیرد.

علت بیرون زدگی دیسک چیست؟

برآمدگی دیسک کمر معمولا به دلیل ساییدگی یا فرسایش در ستون فقرات ایجاد می شود. یکی از عوامل موثر در این موضوع افزایش سن است، با افزایش سن فرایند دژنراسیون یا تحلیل دیسک رخ می دهد.

یعنی در کودکی و میان سالی آب موجود در دیسک ها زیاد است، اما با افزایش سن، آب درون دیسک ها کاهش پیدا می کند و انعطاف پذیری دیسک ها کمتر می شود. در چنین شرایطی دیسک ها شروع به باریک شدن و جمع شدن می کنند و فضای بین مهره ها کمتر می شود. این یک فرایند طبیعی از پیری است که دیسک ها مستعاد بیرون زدگی یا فتق دیسک می شوند.

در این میان برخی عوامل خطرناک وجود دارد که خطر بیرون زدگی دیسک را افزایش می دهند؛ که شامل:

جنسیت: مردان در سنین 20 تا 50 سال احتمال آسیب دیدگی بیشتری دارند.

بلند کردن نامناسب اجسام: استفاده از عضلات کمر به جای پاها، برای بلند کردن اجسام خطر بیرون زدگی دیسک را بیشتر می کند. جدا از آن چرخیدن در زمان بلند کردن اجسام سنگین نیز موثر است.

وزن: داشتن اضافه وزن موجب فشار بیشتر روی دیسک های کمر می شود.

رانندگی مکرر: نشستن طولانی مدت پشت خودرو به دلیل لرزشی که روی مهره های کمر دارد خطرناک است.

سبک زندگی کم تحرک: داشتن ورزش منظم یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای پیشگیری از بسیاری های کمری انجام دهید.

سیگار کشیدن، این باور وجود دارد که سیگار کشیدن سبب کاهش اکسیژن رسانی به دیسک می شود و فرایند تحلیل دیسک سریع تر طی می شود.

درمان بیرون زدگی دیسک کمر

در خصوص درمان نیز امروزه روش های مختلفی وجود دارد، درمان اولیه معمولا به صورت غیر جراحی می باشد که شامل:

استراحت کردن: یعنی از انجام هرگونه فعالیت که موجب فشار بیشتر به مهره های کمر می شود خودداری کنید و تمامی فعالیت های جسمانی خود را آهسته و کنترل شده انجام دهید.

مصرف دارو: استفاده از دارو های ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن توصیه می شود.

فیزیوتراپی: انجام تمریناتی که موجب تقویت کمر و شکم می شود.

تزریق استروئید: تزریق داروهایی مانند کورتیزون در اطراف فضای عصب، سبب کاهش التهاب و تسکین کوتاه مدت درد می شود.

درمان جراحی دیسک کمر

اما اگر روش های غیر جراحی نتیجه بخش نباشند، پزشکان استفاده از جراحی را پیشنهاد می دهند؛ معمولا جراحی برای بیمارانی توصیه می شود که یکی از علائم زیر را دارند:

  • ضعف عضلانی

  • مشکل در راه رفتن

  • از دست دادن کنترل روده یا مثانه

در این میان رایج ترین روش جراحی میکرودیسککتومی است، که ار طریق ایجاد یک برش کوچک در سطح دیسک بیرون زده انجام می شود که در نهایت بخش بیرون زده دیسک همراه با قطعه های اضافی که روی عصب نخاعی فشار می آورند برداشته می شود.

البته یکی از معایب استفاده از جراحی مربوط به دوران نقاهت طولانی آن می باشد.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تا شما را تمامی علائم بیرون زدگی دیسک کمر و جزئیات مربوط به هر یک از آن ها آشنا کنیم. در آخر این مورد را در نظر داشته باشید که گاهی علائم برخی از دیگر آسیب های کمری شبیه به فتق دیسک کمر است.

در این شرایط برای تشخیص دقیق باید نزد پزشک متخصص در این زمینه مراجعه نمایید تا با بررسی علائم و انجام آزمایش های مربوطه تشخیص دقیقی از علت درد شما مشخص شود. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.