خصوصیات چوب راش مرغوب را بهتر بشناسید

راش به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین چوب‌ها شناخته می‌شود. اگرچه بین چوب براش و بلوط همیشه رقابت خاصی وجود داشته است، اما چوب راش تا به امروز یکی از ماندگارترین چوب‌ها برای ساخت انواع مبلمان شناخته می‌شود.

اما چه چیزی راش را از سایر انواع چوب متمایز می کند؟ بهترین ویژگی های چوب راش چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

چوب راش چه نوع چوبی است؟

چوب «راش» در زبان انگلیسی beech  نام دارد. چوبی که از درختانی در جنگل‌‌های شمال ایران بدست می‌‌آید. این چوب را در جنگل‌‌های سرسبز و مرطوب شمال کشور و در شهرهایی مانند نور و آستارا می‌‌توان یافت؛ همان چوبی که در ساختمان منازل روستایی و بسیاری از ویلاها به کار برده شده است.

ویژگی‌های چوب راش

چوب راش مرغوب به دلیل مقاومت بالا در برابر آسیب به عنوان بهترین چوب برای سازه‌های خانگی شناخته می‌شود. این چوب سخت، سنگین و برگی است. سختی راش به اندازه‌ای است که به جای چدن امروزی از آن در معدن جهت ساخت ریل استفاده می‌شود. گفتنی است که این چوب در قرن 18 و 19 نیز در زمینه کابینت‌سازی، مبلمان‌سازی و پوشش کف مورد استفاده قرار گرفت.

درخت راش در واقع یک گونه اروپایی است که ارتفاع آن به 40 متر می‌رسد و در دسته گونه‌های با عمر طولانی  قرار می‌گیرد، چراکه عمر آن تا 300 سال تخمین زده شده است. درخت راش در محیط‌های بسیار متنوع رشد می‌کند، از این جهت این گونه برای جنگلداران بسیار با ارزش است.

راش که با نام علمی Fagus Sylvatica نیز شناخته می‌شود. چوب این درخت نیمه سخت بوده و رنگ آن کرم کم رنگ است. با این حال رنگ آن از مایل به سفید تا قهوه ای متغیر  است. اما با گذشت زمان رنگ راش به قرمز متمایل می‌شود.

موارد استفاده از چوب راش

چوب راش به طور گسترده‌ای برای تخته سه لا، مبلمان، آلات موسیقی، تجهیزات ورزشی و ساختمان‌ها استفاده می‌شود و برای تمام مکان‌هایی که در معرض رطوبت و آب نیستند قابل استفاده است.

اگر به دنبال یک کفپوش بادوام هستید که به راحتی دچار خراش یا فرورفتگی نشود، چوب راش می‌تواند گزینه خوبی برای شما باشد. راش اروپایی دارای سختی بالا است، بنابراین در برابر خراش و فرورفتگی مقاومت بیشتری دارد. همانطور که گفته شد راش به عنوان یک چوب سخت برای ساخت آلات موسیقی نیز استفاده می‌شود. مانند بدنه درام و گیتار.

چوب راش مرغوب چوبی سبک با سختی متوسط تا زیاد است. با وجود اینکه گاهی اوقات ساده‌ترین چوب برای صنعتگران نیست، اما اگر بدانند که چگونه از آن استفاده کنید، معمولاً ارزش تلاش و زمان لازم را دارد.

انواع چوب راش

دو نوع راش عمدتاً به بازار عرضه می‌شود:

• اروپایی (Fagus sylvatica)
• آمریکایی (Fagus grandifolia)

به طور کلی، راش اروپایی خواص بهتری دارد، چرا که چگالی آن تا حدودی کمتر است، اما مقاومت بیشتر و خواص کشسانی و مکانیکی بهتری دارد، همچنین کمی تیره‌تر است.

ویژگی‌های ظاهری چوب راش مرغوب

ظاهر

رنگ چوب راش مرغوب کرم روشن، چیزی بین افرا و خاکستر است. چوب راش گرمای مشخصی را به محیط می‌بخشد و این قابلیت را دارد که فضای داخلی را جادارتر نشان دهد. سازندگان مبلمان و کابینت‌سازان از این ویژگی برای ساخت کابیت‌ها بهره گرفته‌اند. به همین دلیل بسیاری از مبلمان طراحی شده برای زیستگاه های کوچک مانند آپارتمان ها اغلب با چوب راش روکش می‌شوند.

مشخصات فیزیکی

چوب راش مرغوب متراکم، سنگین و سخت است، اما تا حدودی شکننده نیز است. لازم به ذکر است که این چوب به سرعت به تغییرات رطوبت محیط واکنش نشان می‌دهد. بنابراین، لازم است که چوب قبل از نصب با دقت زیادی آب بندی شود.

خواص کاری

اگرچه چوب راش در فضای باز چندان بادوام نیست، اما در صورت خیساندن مداوم، دوام آن به طرز شگفت انگیزی افزایش می‌یابد. به همین دلیل است که از چوب راش برای ساخت چرخ‌های آب و عناصر کشتی در زیر آب زمانی که بلوط سفید یا سایر چوب‌های سنتی مقاوم در برابر آب در دسترس نباشد، استفاده می‌شود.

فواید چوب راش مرغوب

چوب راش مرغوب چندین مزیت دیگر دارد که از بسیاری جهات برای ساخت مبلمان نسبت به دیگر چوب‌ها برتری دارد. یکی از خواص معروف آن بی بو بودن آن است. بنابراین، می‌تواند طیف گسترده‌ای از فضاها و اتاق‌ها را با این چوب بسازید. اگر نمی‌‌خواهید بوی چوب در اتاق خواب یا اتاق نشیمن پخش شود، چوب راش یک انتخاب عالی است.

معایب چوب راش

راش در میان خواص مختلف آن رطوبت زیادی را جذب می‌کند. پس منطقی است که برای مبلمان فضای باز یا مکان‌هایی با هوای بسیار مرطوب استفاده نشود، زیرا بسیار سریع متورم شده و از بین می‌رود.

بنابراین، اگر در مکانی بسیار مرطوب، مثلاً نزدیک دریا زندگی می‌کنید، یا می‌خواهید مبلمان خود را بیرون از خانه قرار دهید، نمی‌توانید از چوب راش استفاده کنید. البته برای اکثر آشپزخانه‌ها یا حمام‌ها نیز به همین دلایل توصیه نمی‌شود. همچنین در پاسیو اگر مطمئن نیستید که مبلمان خیس می‌شوند یا در معرض رطوبت صبح یا بعد از ظهر قرار می‌گیرند، از این چوب استفاده نکنید.

تشخیص چوب راش مرغوب

نخستین علامت شناخت چوب راش مرغوب، رنگ کرم مایل به قرمز و وزن نسبتا سنگین آن است. این چوب همچنین دارای بافتی تقریبا مقاوم در برابر قارچ‌‌ها و حشرات چوب‌خواری است که چوب را فرسوده  و عمر مفید آن را کوتاه و کوتاه‌تر می‌‌کنند.

راش در زمره چوب‌‌های نرم بشمار می‌‌رود که ایجاد برش‌‌ و طرح روی آن، کار را راحت می‌‌کند. به بیانی بهتر، چوب راش را می‌‌توان در دسته چوب‌‌های خوش‌‌تراش به حساب آورد. قابلیت تورقی، انعطاف و انحناپذیریِ بسیار آن نسبت به چوب‌‌های سخت، راش را چوبی جذاب برای نجاران کرده و از این روست که چوب راش مرغوب، بدل به اصلی‌‌ترین خوراکِ سازندگان مبلمان و سایر مصنوعات چوبی شده است.

چوب راش ایرانی یا خارجی

اکنون سال‌هاست که چوب راش مرغوب داخلی به سبب بسیاری از مسائل از جمله مسائل زیست محیطی و … که مجال گفتن آ‌ن‌ها در این مقال نیست، رقبای وارداتی هم پیدا کرده است. مهمترین رقبا، چوب‌‌های راش وارداتی از گرجستان و آذربایجان هستند.

کارشناسان خبره صنعت چوب می‌‌گویند«گونه وارداتی راش به ویژه راش گرجستان، به دلیل رطوبت و قطر بیشتر، امکانات بهتری را در اختیار صنعتگران و مصرف کنندگان قرار داده است؛ به ویژه برای ساخت مصنوعاتی که نیاز به یکسره بودن دارند». در این میان برخی سازندگان مبلمان و مصنوعات نیز معتقدند، چوب ایران کیفیت بالاتری دارد. این اعتقاد بر این است که تنها مزیت چوب راش وارداتی، ابعاد و رطوبت بالاتر است که سبب می شود تخته‌‌ها ضایعات کمتری در فرایند تولید به وجود بیاورند.

احتمالا کسانی که در پی خرید مصنوعات چوبی از هر نوع آن باشند، با این پرسش مواجه می‌‌شوند که با توجه به دانش آن‌ها از چوب راش، آیا بهتر نیست که این چوب را به چوبی مانند گردو ترجیح دهند؟ اینجا همان جایی است که جدای از کیفیت و قیمت چوب راش پای رقابت در قیمت نیز به میان می‌‌آید. اگرچه چوب گردو محکم و جان‌سخت‌‌تر از چوب راش است و راش،  نرم‌‌تر و منعطف‌‌تر، اما علت بهره بردن  از چوب راش این است که  پس از برش و تراش، بافت یکدست‌‌تری در مصنوعات چوبی بدست می‌‌دهد.

یادداشت پایانی

راش برای مصارف داخلی مناسب است، زیرا به راحتی پوسیده نمی‌شود؛ اما به دلیل استحکام و سختی، چوب ترجیحی برای مبلمان و کفپوش است. چوب راش مرغوب گزینه بهتری برای کاربردهای داخلی شماست. اما هر چوب دارای محدودیت‌هایی است، بنابراین بهتر است قبل از انتخاب چوب در مورد ویژگی های آن اطلاعات کسب کنید.