در دنیایی که مصرف دارو برای کنترل فشار خون به امری رایج بدل شده، بسیاری از مردم به دنبال گزینه های طبیعی تر و کم خطرتر هستند. در این میان، دو نوشیدنی بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفته اند: آب چغندر یا آب انار. هر دو سرشار از ترکیباتی اند که می توانند بر سلامت قلب و عروق اثر بگذارند، اما پرسش این مقاله از هاریکا خبر این است که کدام یک تأثیر قوی تری دارد و انتخاب بهتر برای کاهش فشار خون محسوب می شود؟

ترکیبات ویژه در آب چغندر

چغندر با رنگ بنفش تند خود تنها یک سبزی معمولی نیست؛ این گیاه منبعی غنی از آنتی اکسیدان های منحصربه فرد است. در میان این ترکیبات، بتالین ها بیش از هر چیز جلب توجه می کنند. این رنگدانه ها با مهار آنزیم ACE، از تنگی عروق جلوگیری کرده و به کاهش فشار خون کمک می کنند.
در کنار آن ها، نیترات های طبیعی موجود در آب چغندر در بدن به اکسید نیتریک تبدیل می شوند؛ ترکیبی که موجب گشاد شدن عروق و بهبود جریان خون می گردد. همین ویژگی باعث شده اثر این نوشیدنی گاهی تنها نیم ساعت پس از مصرف احساس شود.
از سوی دیگر، ترکیباتی مانند اسید فرولیک و اسید کافئیک نیز با تقویت عملکرد دیواره رگ ها و حفظ سطح اکسید نیتریک، نقش مکملی ایفا می کنند. مجموعه این مواد باعث می شود آب چغندر در کوتاه مدت تأثیری ملموس بر فشار خون داشته باشد.

آنتی اکسیدان های مؤثر در آب انار

آب انار سرشار از پلی فنول هایی است که نقشی کلیدی در کاهش التهاب و محافظت از عروق دارند. ترکیباتی چون پونیکالاژین و پونیکالین در ساختار خود خاصیت ضد اکسیداتیو قوی دارند و از سفت شدن دیواره رگ ها جلوگیری می کنند.
این آنتی اکسیدان ها با مهار طبیعی ACE همانند داروهای کنترل فشار خون عمل می کنند، با این تفاوت که عارضه ای در پی ندارند. پلی فنول ها همچنین از سلول های اندوتلیال محافظت کرده و شرایط تولید پایدار اکسید نیتریک را فراهم می سازند. اثر آن ها آهسته تر از نیترات های موجود در آب چغندر است، اما با مصرف مستمر، تأثیری عمیق و ماندگار بر سلامت قلب دارند.

آب چغندر یا آب انار؛ کدام یک مؤثرتر است؟

پژوهش های علمی نشان داده اند که هر دو نوشیدنی می توانند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را به میزان قابل توجهی کاهش دهند، اما در بازه زمانی متفاوت.
بر اساس بررسی ۱۱ مطالعه، نوشیدن آب چغندر می تواند فشار سیستولیک را تا ۱۰ میلی متر جیوه پایین بیاورد، با این حال اثر آن زودگذر است و معمولاً پس از چند ساعت کاهش می یابد. در مقابل، تحقیقات روی آب انار نشان می دهد که کاهش فشار در حدود ۵ میلی متر جیوه است، اما در صورت تداوم مصرف روزانه، نتایج پایدارتر خواهد بود.
در واقع، آب چغندر برای تأثیر سریع و مقطعی مفید است، در حالی که آب انار در بلندمدت پشتیبان سلامت قلب به شمار می آید.

تأثیر بر کلسترول و سلامت عروق

تأثیر این دو نوشیدنی تنها به فشار خون محدود نمی شود. نیترات های طبیعی در چغندر می توانند میزان کلسترول بد (LDL) را کاهش دهند و مانع از انباشت چربی در دیواره عروق شوند. در سوی دیگر، پلی فنول های انار از اکسیداسیون LDL جلوگیری می کنند؛ فرآیندی که در ایجاد پلاک های آترواسکلروتیک نقش دارد.
همین تفاوت های جزئی موجب شده ترکیب دوره ای مصرف هر دو نوشیدنی، یکی در صبح و دیگری در عصر، توسط برخی متخصصان تغذیه توصیه شود.

اثر بر عملکرد مغز و حافظه

افزایش جریان خون ناشی از مصرف آب چغندر، اکسیژن رسانی به مغز را بهبود می دهد و می تواند تمرکز و توان شناختی را تقویت کند. در حالی که ترکیبات موجود در انار، به ویژه اورولیتین A، خاصیتی ضدالتهابی دارند که از تخریب سلول های عصبی پیشگیری می کند.
به همین دلیل، این دو نوشیدنی به ویژه برای سالمندان و افرادی که درگیر استرس مزمن هستند، می توانند در کنار هم مفید باشند.

نقش آنتی اکسیدان ها در پیشگیری از سرطان

نتایج تحقیقات مقدماتی نشان داده اند که بتالین ها در چغندر می توانند روند رشد سلول های توموری را کند کرده و از شکل گیری رگ های تغذیه کننده تومور جلوگیری کنند. از سوی دیگر، انار با ترکیباتی چون پونیکالاژین، در مهار رشد سلول های سرطان پروستات و پستان نقش دارد.
اگرچه این یافته ها هنوز در مرحله تحقیقاتی اند، اما شواهد نشان می دهد مصرف منظم این دو نوشیدنی می تواند به پیشگیری از آسیب سلولی و حفظ سلامت عمومی بدن کمک کند.

فشار خون بالا چیست و چرا مهم است؟

فشار خون بالا یکی از بیماری های خاموش قرن محسوب می شود. زمانی که عدد سیستولیک بالای ۱۳۰ و دیاستولیک بیش از ۸۰ میلی متر جیوه باشد، خطر آسیب به قلب و کلیه ها افزایش می یابد.
سبک زندگی ناسالم، استرس و رژیم های غذایی پرنمک از عوامل اصلی بروز این مشکل اند. بنابراین، استفاده از خوراکی های طبیعی مانند آب چغندر و آب انار می تواند مکملی کارآمد برای پیشگیری و کنترل باشد.

جمع بندی

در پاسخ به پرسش آب چغندر یا آب انار باید گفت که هر دو دارای اثرات علمی و اثبات شده اند. آب چغندر اثری سریع تر ولی کوتاه مدت دارد، در حالی که آب انار با روندی ملایم تر اما پایدارتر عمل می کند. ترکیب هوشمندانه مصرف هر دو در رژیم روزانه می تواند بهترین نتیجه را برای حفظ سلامت قلب و کنترل فشار خون به همراه داشته باشد.
در نهایت، هیچ یک جایگزین درمان پزشکی نیستند، اما می توانند در کنار سبک زندگی سالم، سلاحی طبیعی در برابر بیماری های قلبی باشند.